Pioneers of F1 Hybrid Strawberries: Van den Elzen Plants

In deze nieuwste uitgave van de serie Pioneers of F1 Hybrid Strawberries lichten we opnieuw een belangrijke partner uit in de totstandkoming van deze transitie. In dit artikel vertellen Maurice Deben, commercieel directeur, en Renske Arnts, Accountmanager bij Van den Elzen Plants over hun rol in het proces en hun visie op de toekomst van F1 Hybrid Strawberries.

In dit artikel lees je:

Waarom Maurice Deben F1 Hybrid Strawberries ziet als een belangrijke ontwikkeling in de Champions League van de aardbeienwereld
Hoe Limore de bestaande markt van doordragers kan uitdagen
Hoe plantenkwekers met F1 Hybrid Strawberries flexibeler in kunnen spelen op de marktvraag

Van den Elzen Plants is een vooraanstaande plantenkwekerij, die twee jaar geleden ontstond uit een fusie van Het Broek Softfruit en Van den Elzen plantenkwekerijen. In één klap werd het bedrijf uit Erp een van de grootste plantenkwekers van zachtfruitplanten van Europa. Van den Elzen produceert asperge-, frambozen- en bramenplanten, maar het zwaartepunt ligt bij het kweken van aardbeienplanten.

“Aardbeien zijn inderdaad onze grootste tak van sport,” vertelt Maurice Deben, commercieel directeur van Van den Elzen. "We leggen ons toe op hoogwaardige substraatteelten, waarbij we trayplanten in allerlei vormen en maten produceren.” Het bedrijf heeft licenties van de belangrijkste veredelaars op de markt en heeft een breed assortiment aan variëteiten. Tot nu toe vermeerderde Van den Elzen deze rassen dus enkel klonaal. "Voor alle rassen die we kweken, vermeerderen we het moedermateriaal in onze geavanceerde high health-faciliteiten. Deze zijn speciaal aangepast voor de productie van moedermateriaal," legt Maurice verder uit.

Meedoen in de top
“Wat dat betreft betekent de transitie naar F1 Hybrid Strawberries een cultuurshock voor ons als bedrijf. We focussen ons nu op de productie en vermeerdering van moedermateriaal, maar met aardbeien uit zaad wordt dit proces in feite overbodig. Hoewel dit voor ons een radicale omslag betekent, staan wij júist open voor deze innovatie. Door actief betrokken te zijn bij deze ontwikkeling, blijven we voorop lopen en kunnen we anticiperen op veranderingen binnen de sector," vertelt Maurice. "Aardbeien uit zaad is een belangrijke ontwikkeling binnen de Champions League van de aardbeiensector. Daar moeten wij als vooraanstaand bedrijf gewoon aan meedoen. Daarom is samenwerken met toonaangevende veredelingsbedrijven cruciaal. Veredelaars bepalen met hun genetica de toekomst van de sector. Goede genetica draagt bij aan ziekteresistentie, smaakverbetering en de aanpassing van aardbeien aan verschillende klimaten. Voor ons is het essentieel om sterke relaties te onderhouden met partners zoals Limgroup en andere marktleiders in de veredeling, om zo onze klanten de beste genetica te kunnen bieden."

“Aardbeien uit zaad is een belangrijke ontwikkeling binnen de Champions League van de aardbeienwereld en als bedrijf willen wij daar maar al te graag aan meedoen.”

Flexibel inspelen op de marktvraag
Renske Arnts, Accountmanager, legt uit hoe de introductie van F1 Hybrid Strawberries het kweekproces van Van den Elzen Plants radicaal zal veranderen. "Traditioneel duurt ons vermeerderingsproces drie tot vier jaar. We starten met prebasismateriaal en vermeerderen dit naar BM1, laten dit het volgende jaar doorgroeien naar BM2. In het derde jaar worden de BM2-planten opnieuw geplant voor de productie van stekken, die we aan klanten leveren of gebruiken voor trayplanten die het vierde jaar worden verkocht. Met de komst van F1 Hybrid Strawberries verandert dit proces aanzienlijk. Binnen slechts 16 tot 20 weken na het zaaien hebben we al een verkoopbare plant. Dit biedt ons veel meer flexibiliteit," benadrukt Renske. "Onder onze huidige werkwijze moeten klanten die van ras willen wisselen, dit één tot twee jaar van tevoren aangeven. We moeten daardoor constant inschatten hoeveel planten onze klanten het volgende jaar nodig zullen hebben, en hier moeten we al rekening mee houden in het bestellen van moedermateriaal. Hiervoor is zeer diepgaande kennis van de markt voor nodig. Aardbeien uit zaad stellen ons in staat veel later in het proces beslissingen te nemen over rassen en hoeveelheden, wat ons helpt om snel en effectief op klantbehoeften in te spelen."

“Een ander belangrijk aspect is dat zaad per definitie ziektevrij is, waardoor we minder gewasbescherming nodig gaan hebben in het proces,” voegt Maurice toe. "In het licht van de Green Deal in Europa wordt er van ons verwacht dat we met aanzienlijk minder gewasbescherming toekomen. Daar kan F1 Hybrid Strawberries een belangrijke rol in spelen, omdat het proces per plant minder belastend is. Ik blijf wel gezond kritisch, want door alle benodigde warme opkweekafdelingen zal de CO2-uitstoot op andere plekken toenemen, daar moeten we ons wel bewust van zijn.”

“Aardbeien uit zaad stellen ons in staat veel later in het proces beslissingen te nemen over rassen en hoeveelheden, wat ons helpt om snel en effectief op klantbehoeften in te spelen."

Potentie in de markt
Ondanks de genoemde voordelen zal één aspect volgens Maurice de doorslag geven in de markt: “uiteindelijk gaat het om de vruchten die de plant produceert. Limore is een doordrager, dus mensen zullen het gaan vergelijken met andere doordragers. De prestaties moeten dan ook minstens gelijk zijn aan die van bestaande rassen. In feite maakt het de markt dan niet uit of het een klonaal of hybride ras is. Op basis van wat ik de afgelopen jaren heb gezien in proeven, ben ik erg onder de indruk. De aardbeien zijn lekker, zien er aantrekkelijk uit en de planten groeien compact, stevig en sterk. Daarom ben ik overtuigd dat Limore heel goed mee kan komen in de markt.” Maurice pakt een minitray, met daarin hybride aardbeienplanten. "Zet je deze naast een tray van een klonale plant, dan zie je nauwelijks verschil. Dit overtuigt mij ervan dat aardbeien uit zaad een significant marktaandeel zouden kunnen veroveren. Of ze ooit de standaard worden, is lastig te zeggen. Er kunnen snel grote veranderingen plaatsvinden, maar we zullen ongetwijfeld uitdagingen tegenkomen. De vraag is vooral hoe snel Limgroup de ouderlijnen kan optimaliseren, aangezien dit het mogelijk maakt om snel nieuwe rassen op de markt te brengen die aansluiten bij de vraag.”

"Het feit dat alle grote veredelaars wereldwijd begonnen zijn met het ontwikkelen van aardbeien uit zaad, geeft wel aan dat er veel potentieel is," voegt Renske toe. “Dat is ook gunstig voor Limgroup. Als de allergrootste bedrijven ter wereld hierop inspringen, profiteert de hele sector daarvan. De aanwezigheid van meerdere grote spelers is cruciaal om samen te innoveren en van elkaar te leren. Het blijft koffiedik kijken, maar ik denk wel dat het een aanzienlijk gedeelte van de markt over zou kunnen nemen. In mijn werkgebied, Nederland, Zuid-Duitsland, Oostenrijk, Zwitserland en Noord-Italië, is men geïnteresseerd. We krijgen veel vragen van telers die het plantmateriaal willen testen. Het is duidelijk dat er een verschuiving plaatsvindt in de markt.”

Blik op de toekomst
“De toekomst moet gaan uitwijzen hoe deze transitie zich ontwikkelt,” zegt Maurice. “Je moet met één ras beginnen, maar uiteindelijk zal er een compleet rassenpakket moeten komen. Toch denk ik dat het een goede keuze geweest om hiermee te beginnen; het is een kilogevende doordrager, waar op het moment en richting de toekomst veel vraag naar is, ook binnen de klonale teelt. In de toekomst zullen junidragers nog steeds een belangrijke rol blijven vervullen, want daarmee kun je grote volumes nog altijd beter plannen. Dit blijkt met doordragers vaak lastiger te zijn, maar omdat Limore uit zaad opgetrokken is moet dat ook een constant oogstprofiel geven. Ook zullen de uitdagingen variëren in verschillende teeltgebieden en klimaatzones, aangezien de behoeften van markten buiten Nederland sterk verschillen. Er zijn veel aspecten die het succes gaan beïnvloeden.”

Maurice en Renske hebben vertrouwen in de werkwijze van Limgroup. “Ze pakken deze introductie gewoon heel sterk aan. Door samen te werken met bedrijven die hun eigen specialismen inbrengen, profiteren we allemaal van elkaars expertises en leren we van elkaar. Het is ook waardevol dat de markt is aangesloten, met spelers zoals FruitMasters, waardoor we directe feedback krijgen over hoe deze aardbeien worden ontvangen bij de consument. Dit geeft ons inzicht in de marktreacties en hoe het product gepositioneerd wordt. Limgroup introduceert deze transitie geleidelijk. Te snel willen gaan brengt namelijk risico's met zich mee; het is beter om de reactie van de markt zorgvuldig te observeren en vervolgens geleidelijk verder te gaan. Er zullen geheid tegenslagen gaan komen, maar dat is inherent aan het introduceren van een innovatie. We zijn vooral blij en trots om nauw betrokken te zijn bij het proces, het wordt heel interessant om te zien hoe deze transitie zich de komende jaren ontwikkelt.”

“Door samen te werken met bedrijven die hun eigen specialismen inbrengen, profiteren we allemaal van elkaars expertises en leren we van elkaar.”

Terug naar overzicht